Όταν την σεζόν 2008- 2009 εισαγόταν στο ελληνικό πρωτάθλημα ο θεσμός των play off, στο Βέλγιο ανέμεναν με αδημονία την εξέλιξη του πειράματος...
Στην σκέψη των στελεχών της «Jupiler League», όπως ονομάζεται η πρώτη κατηγορία, «σιγοχόρευε» ήδη η δημιουργία ανάλογης διαδικασίας και η Ελλάδα απλά επώασε την ιδέα αυτή.
Η τηλεόραση, το ενδιαφέρον για εξεύρεση νέων πόρων από τις ομάδες και η αδιαφορία των περισσοτέρων κλαμπ τις τελευταίες αγωνιστικές των πρωταθλημάτων αποτέλεσαν τους κύριους λόγους της υιοθέτησης του μοντέλου των play off στο Βέλγιο αλλά και στις περισσότερες χώρες, όπου εφαρμόζεται ο θεσμός.
Με τα play off της Super League να βρίσκονται «ante portas» (προ των πυλών) το Onsports επιχειρεί μια κατάδυση στα ευρωπαϊκά ποδοσφαιρικά ύδατα για να καταγράψει τι συμβαίνει στην αλλοδαπή, με βοήθεια δημοσιογράφων όπως ο Μπαρτ Λάγκαε, ο οποίος καλύπτει για δεύτερη στη σειρά σεζόν τα πλέι οφ του ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος του Βελγίου.
«Από την πρώτη στιγμή της ανακοίνωσης υπήρξαν αντιδράσεις» θυμάται μέσω του Onsports ο Βέλγος δημοσιογράφος της εφημερίδας «Nieuwsblad», υπογραμμίζοντας ότι τα play off αντιμετωπίστηκαν παντού με δυσπιστία.
«Η ιδέα για την δημιουργία play off στην Jupiler League διακινήθηκε από το δίκτυο που έχει αποκτήσει τα τηλεοπτικά δικαιώματα της Λίγκας. Η κεντρική ιδέα ήταν πως θα έπρεπε να μεταδίδει περισσότερα μεγάλα παιχνίδια.
Για να συμβεί αυτό έπρεπε να δημιουργηθεί ένας τρόπος, όπου για παράδειγμα η Σταντάρ Λιέγης και η Άντερλεχτ θα έδιναν δύο επιπλέον ματς ανά σεζόν και αυτό θα ήταν εφικτό με τα play off» ανασυνθέτει στην μνήμη του τα γεγονότα ο Λάγκαε, οποίος αποκαλύπτει ότι δεν υπήρξαν αντιδράσεις από τα βέλγικα κλαμπ.
«Η νέα συμφωνία για τα τηλεοπτικά δικαιώματα που περιελάμβαναν και την διεξαγωγή των play off κόστισε συνολικά 50 εκατομμύρια ευρώ. Τα κλαμπ την αποδέχτηκαν άμεσα, μιας και χρειάζονταν τα χρήματα της συμφωνίας. Στην πορεία αντιλήφθηκαν ότι υπήρχαν αρκετά προβλήματα» λέει στο Onsports ο Λάγκαε.
Το αδιάσειστο πειστήριο που αποτέλεσε το καύσιμο της δημιουργίας των play off, σχεδόν σε όλες τις χώρες, ήταν τα επιπλέον χρήματα που δίδονται μέσω των τηλεοπτικών δικαιωμάτων.
Στο Βέλγιο τα play off διεξάγονται με εντελώς διαφορετικό τρόπο από ότι στην Ελλάδα. Οι πρώτες έξι ομάδες της κανονικής διάρκειας θα λάβουν μέρος σε ένα μίνι πρωτάθλημα, εκκινώντας με τους μισούς πόντους που συνέλεξαν και θα έχουν ως έπαθλο το πρωτάθλημα.
Τα κλαμπ από τις θέσεις 7 ως 14 θα συμμετάσχουν σε έναν γύρο αγώνων με διακύβευμα ένα ευρωπαϊκό εισιτήριο στο Γιουρόπα Λιγκ. Οπότε, όλες οι ομάδες εμφανίζονται να έχουν ενδιαφέρον στα play off, μέχρι την στιγμή φυσικά που θα απολέσουν κάθε πιθανότητα για ανατροπή…
Η Ολλανδική αποτυχία
Πάντως η αγωνιστική αποτυχία ήταν δεδομένη ακόμη και όταν υπήρχε ενδιαφέρον από όλες τις ομάδες, όπως στο Βέλγιο. «Μετά την πρώτη χρονιά διεξαγωγής των play off διαμαρτύρονταν τόσο οι παίκτες όσο και οι προπονητές.
Αλλά δεν μπορούν να σπάσουν την τηλεοπτική συμφωνία» λέει ο Λάγκαε. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και στην άλλη «κάτω χώρα», την Ολλανδία, όπως επισημαίνει στο Onsports ο δημοσιογράφος της ολλανδικής εφημερίδας «De Stem», Ζακς Χέντρικς.
«Τα play off στην Ολλανδία απέτυχαν παταγωδώς. Χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά την σεζόν 2005-06 και οι αντιδράσεις ήταν πολύ έντονες. Τα πυρά έρχονταν από παντού.
Οι παίκτες και οι προπονητές θεωρούσαν ότι το νέο αυτό μοντέλο δεν προσφέρει τίποτα, παρά κούραση, οι οπαδοί δεν παρακολουθούσαν τα επιπλέον παιχνίδια και οι διοικήσεις των ομάδων αντιλαμβάνονταν ότι απαξίωναν το προϊόν τους για κάποια λίγα εκατομμύρια παραπάνω.
Έτσι το σύστημα άλλαξε άμεσα για να φτάσουμε στο σημερινό, όπου από τον 5ο ως τον 8 διεξάγουν ένα μίνι πρωτάθλημα για την κατάληψη της 4ης θέσης στην κατάταξη και το εισιτήριο στο Γιουρόπα Λιγκ» λέει ο Χέντρικς, που ήταν ευθύς εξαρχής αντίθετος στην δημιουργία των play off.
«Τα πρωταθλήματα είναι παντού μια σειρά αγώνων, όπου η ομάδα που θα συγκεντρώσεις τους περισσότερους βαθμούς θα κατακτήσει το τρόπαιο. Το να την αναγκάζουμε να δίνει μετά το πέρας της κανονικής περιόδου επιπλέον αγώνες για να επιβεβαιώσει την θέση της οδηγεί στην απώλεια της μαγείας του ποδοσφαίρου» λέει ο Χέντρικς…
Οι γεννήτορες που απέτυχαν
Η… «κατάρα», για πολλούς ,των play off έχει ως γεννήτορες τους Ελβετούς. Το συγκεκριμένο μοντέλο χρησιμοποιήθηκε για 13 σεζόν. Από το 1987 ως και το 2003. Στο πρωτάθλημα των 12 ομάδων πάντως τα play off έμοιαζαν μια κάποια λύση.
Όμως, το γεγονός ότι η πρωτοπόρος ομάδα έπειτα από το πέρας των δύο γύρων αναγκαζόταν να διεκδικεί και πάλι τον τίτλο ώθησε την ποδοσφαιρική ομοσπονδία στην μείωση των ομάδων σε δέκα και την διεξαγωγή 4ων γύρων με την κλασική μορφή πρωταθλήματος το 2004.
Μοντέλο που ακολουθείται ως σήμερα και υπογραμμίζει την ''χρεοκοπία'' των play off.
Η «τηλεκρατορία»
Οι αιτίες της υιοθέτησης των play off σε όλες τις χώρες είναι κοινές. Ο Ουρουγουανός συγγραφέας, Εδουάρδο Γκαλεάνο έγραφε στο βιβλίο του «Τα Χίλια Πρόσωπα του Ποδοσφαίρου» για την «καταραμένη τηλεκρατορία».
Εν αρχή, λοιπόν, είναι η πίεση των τηλεοπτικών δικτύων, τα οποία θέλουν να εκμεταλλευτούν στο έπακρον το προϊόν που συνήθως το έχουν αγοράσει σε πολύ υψηλή τιμή.
Για να συμβεί αυτό θα πρέπει στο πρόγραμμα τους να έχουν όλο και περισσότερα μεγάλα παιχνίδια και αυτό δύναται να επιτευχθεί με τα play off.
Μεγαλύτερα κέρδη επιμερίζονται και στις ομάδες, μιας και πέραν των τηλεοπτικών δικαιωμάτων θα καρπωθούν έσοδα από τις διαφημίσεις και τα εισιτήρια.
Στην εποχή μας όμως ανέκυψε και ένα ακόμη επιχείρημα. Οι αδιάφορες ομάδες, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν αποτελέσματα. Με την καχυποψία περί στημένων παιχνιδιών να έχει σαρώσει την Ευρώπη σαν ενδημική ασθένεια το σύστημα στο Βέλγιο διασφαλίζει ένα εν μέρει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις ομάδες.
Η αγωνιστική αποτυχία των play off στην Ευρώπη είναι δεδομένη. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιείται αυτή η μορφή στα κατά τεκμήριο μεγάλα πρωταθλήματα(Ισπανία, Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία).
Πρωταθλήματα όπως αυτό του Βελγίου ή της Κύπρου όπου εφαρμόζεται το μοντέλο των play off ανά γκρουπ ( από τον 1ο ως τον 4ο για το πρωτάθλημα και το ευρωπαϊκά εισιτήρια, τον 5ο και τον 8ο και τον 9ο ως τον 12ο) προξενούν κάποιο ενδιαφέρον εξαιτίας των περισσότερων αγώνων μεταξύ των κορυφαίων ομάδων αλλά αρκετές φορές δεν αποδίδουν ποδοσφαιρική δικαιοσύνη.
Πάντως σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχει υιοθετηθεί το μοντέλο των play out.
Σε Βουλγαρία, Ελβετία, Εσθονία, Ιρλανδία, Λευκορωσία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία, Σουηδία και Φινλανδία οι ομάδες που αγωνίζονται στην ανώτερη κατηγορία καθορίζονται έπειτα από αγώνες των τελευταίων κλαμπ της πρώτης με τα πρώτα της δεύτερης.
Εξαίρεση στο μοντέλο της αποτυχίας αποτελούν μονάχα τα play off για τον προβιβασμό σε ορισμένα πρωταθλήματα, όπως η αγγλική Τσάμπιονσιπ. Εκεί θεριεύει ο ενθουσιασμός μεταξύ των οπαδών των τεσσάρων ομάδων που διεκδικούν το ένα εισιτήριο για την Πρέμιερ Λιγκ και τα play off μοιάζουν ως η ιδεατή λύση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου